تهدید کودکان با سندروم دنیای مدرن
تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۰۴۸۳۵
به گزارش همشهری آنلاین، اینکه سال‌هاست تلویزیون به عضو ثابت و جدانشدنی بسیاری از خانواده‌ها تبدیل شده و بسیاری از مادران آن را به‌عنوان پرستار کودکشان انتخاب کرده‌اند تا به امور خانه برسند و برای طولانی‌تر کردن ساعت کار این پرستار، از فیلم‌ها و سی‌دی‌های کارتون هم استفاده می‌کنند به کنار، چند سالی است استفاده از گوشی‌های موبایل و تبلت هم میان کودکان رواج فوق‌العاده‌ای یافته و حتی برخی از آنها از همان سنین بسیار کم، گوشی یا تبلت اختصاصی دارند و سرشان مدام گرم بازی‌های کامپیوتری و حتی حضور در فضای مجازی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در دست گرفتن موبایل و سرگرم بودن اعضای خانواده و فرزندان بزرگ‌تر، حتی موجب توجه کودکان کوچک‌تر و یکی، دوساله خانواده‌ها به این وسیله شده و آنها نیز از همان سنین، نخستین علاقه‌های خود را با درخواست پخش موسیقی و... آغاز می‌کنند؛ روندی که اگر مدیریت و محدود نشود، اتفاقات ناخوشایندی را در روند رشد ذهنی کودکان ایجاد خواهد کرد.
اختلالی بسیار جدیسندروم صفحات الکترونیک اختلالی است که عمدتا در میان کودکان کم‌سن‌وسال رخ می‌دهد؛ کودکان زیر ۱۰یا ۱۱ سال. کودکانی که در سال‌های آغازین و بسیار مهم رشد ذهنی و مغزی‌شان، زمان زیادی از وقت خود را پای صفحات الکترونیک می‌گذرانند و حضور در این فضا، اختلالات رشدی برایشان ایجاد می‌کند.
به‌گفته حانیه علی‌مددی، روانشناس، این کودکان عمدتا دارای مشکلات خلقی، اضطرابی و شناختی بوده و در تنظیم عواطفشان مسئله دارند. خلق و خوی‌شان به‌صورت غیرطبیعی بالا و پایین می‌رود، دارای استرس و نگرانی‌اند، خواب باکیفیتی ندارند، در ایجاد ارتباط مشکل داشته و ارتباط چشمی کمی برقرار می‌کنند، شنونده‌های خوبی نیستند، پرخاشگرند و ... البته تمام این نشانه‌ها با هم بروز نکرده و معمولاً کودکان چند نشانه را از خود بروز می‌دهند.
علی‌مددی در گفت‌وگو با همشهری این نکته را هم می‌گوید که این نشانه‌ها عمدتا شبیه علائم اختلال اوتیسم است و در برخی تحقیقات نیز به ارتباط میان گسترش فضای دیجیتال با انفجار اوتیسم اشاره شده است.
تصاویر | رقص رنگ‌ها پل ورود به سرزمین ناشناخته کودکان اوتیسم | میانبری برای ارتباط با فرد اوتیسم تعاملات مجازی و بیکیفیترشد مغزی کودکان در ۲-۳ سال ابتدایی زندگی‌شان بسیار بالاست، آنقدر که در مجموع دیگر سال‌ها به این میزان نبوده و عمدتا لطمه‌های واردشده نیز در این سنین، به راحتی در سال‌های بعد قابل‌جبران نخواهد بود. کودکانی که در این سنین در معرض صفحات الکترونیک که تلویزیون نیز در زمره آنها محسوب می‌شود قرار می‌گیرند، با اختلال جدی گفتار و ایجاد تعامل با دیگران مواجه خواهند شد.
علی‌مددی می‌گوید: «این کودکان به جای قرار گرفتن در فضایی واقعی و برقراری ارتباط باکیفیت، در فضای مجازی و دیجیتال قرار دارند به همین دلیل گفتار در آنها به خوبی رشد نمی‌کند. آنها در این فضا به‌صورت منفعل عمل کرده و اطلاعاتی با سرعت بالا دریافت می‌کنند که ذهن‌شان در پردازش آنها با مشکل مواجه شده و به هم می‌ریزد. درحالی‌که اطلاعات در دنیای واقعی با ریتم مشخص و آرام‌تری به آنها منتقل شده و توانایی پردازش و تفکر در مورد آنها را دارند.»
مقصران اصلی بروز اختلالاولین قدم‌های سوق دادن کودکان به سمت اختلال صفحات الکترونیک را والدین آنها برمی‌دارند. پدر و مادری که معمولا خودشان هم ساعات طولانی، از تلویزیون، موبایل، تبلت و... استفاده می‌کنند و زمان‌بندی مشخصی برای آن ندارند و کودکانشان نیز پا به پای آنها در معرض همین صفحات قرار می‌گیرند. دسته دیگر پدر و مادرهایی هستند که به‌دلیل عدم‌آگاهی از مضرات صفحات الکترونیک برای کودکان، مشغله‌های خودشان یا بی‌حوصلگی، این تجهیزات را به راحتی در اختیار فرزندانشان قرار می‌دهند و زمان‌بندی و مدیریت صحیحی بر آن اعمال نمی‌کنند. به‌گفته علی‌مددی، سبک زندگی خانواده‌ها نقش مؤثری در این مسئله دارد.
او می‌افزاید: «آنها که اوقاتشان را با فعالیت‌های مفید پر می‌کنند، ورزش می‌کنند، برنامه‌های تفریحی مثبت دارند فرزندانشان را نیز وارد فضای ارتباطی و یادگیری مثبت کرده که هم از جنبه روانی و هم از نظر جسمی رشد خواهند داشت. این سبک زندگی برای پیشگیری و درمان این اختلال حرف اول را می‌زند.»
اولین قدم برای درمان کودکان معتاد به صفحات الکترونیک، محدودکردن زمان استفاده آنها از این تجهیزات است. آنگونه که علی‌مددی می‌گوید: برای کودکان کوچک‌تر و کم‌سن‌وسال، قطع کامل استفاده، راه‌حل درست و نسبتا بدون مشکلی است و چالش کمتری ایجاد می‌شود، اما برای بچه‌های بزرگ‌تر کمی کار سخت‌تر است و بهتر است با شیوه تعامل و گفت‌وگو و آگاه کردن آنها از مضرات استفاده بیش از حد بهره‌مند شد. همچنین حدود ۳ هفته تا یک‌ماه باید استفاده از وسایل الکترونیک را به‌طور کامل قطع کنیم تا مشخص شود مشکلات پیش آمده به چه میزان تحت‌تأثیر این فضا بوده. در این مدت به کودک فرصت خواهیم داد خودش را در دنیای واقعی پیدا کند، تعاملات را شناخته و آنها را کشف کند. در مورد کودکان کوچک‌تر همانطور که عنوان شد قطع دسترسی باید به‌صورت کامل باشد اما برای کودکان بزرگ‌تر با محدود کردن طی زمان و مثلا اجازه استفاده آنها به‌مدت یک‌ساعت در روز می‌توان پیش رفت.
این روانشناس این را هم می‌گوید که در بسیاری از مواقع، مقاومت خود والدین اجازه درمان صحیح و درست این اختلال را سلب می‌کند، والدینی که می‌گویند این همه کودک پای تلویزیون نشستند، ما هم کودک بودیم می‌نشستیم، مگر چه اتفاقی برایمان افتاد، یا والدینی که نمی‌توانند در مقابل اصرار فرزندانشان مقاومت کنند و محبت مادرانه و پدرانه اجازه اعمال محرومیت را به آنها نمی‌دهد، کار را سخت می‌کنند. این مسائل باید ابتدا در والدین بررسی و حل شود تا روند درمان اختلال هر چه سریع‌تر برای کودک آغاز شده و نتیجه مثبت آن حاصل شود.»
کد خبر 705493 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها همشهری روزنامه کودکان خانوادهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: همشهری روزنامه کودکان خانواده صفحات الکترونیک برای کودک علی مددی سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۰۴۸۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حجت الاسلام خسروپناه: علم حکمی؛ لازمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی
به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مراسم تجلیل از استادان سرآمد آموزشی که عصر امروز (دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳) در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، ضمن تبریک هفته معلم خطاب به استادان اظهار کرد: ان‌شاءالله خداوند به شما توفیق دهد که شغل معلمی را شغل انبیاست با صحت و سلامت و تربیت دانشجویان ایمانی و دغدغه‌مند نسبت به سرمایه‌های ایرانی به محقق کنید.
وی با گرامیداشت یاد شهیدمطهری بیان کرد: شهید مطهری فیلسوف، فقیه و عالم دین بود و در کنار عالم دین بودن دارای غیرت دینی هم بود؛ چرا که بین غیرت دینی و عالم دین بودن تفاوت وجود دارد، البته باید از همسر ایشان مرحومه مغفوره خانم روحانی هم یاد کنیم؛ چرا که شهیدمطهری قطعا با پشتیبانی همسرشان توانستند جایگاه علمی را کسب کنند.
دبیر شوری عالی انقلاب فرهنگی افزود: همه شما استادان با اصطلاح مدرن، آشنایی دارید، اصطلاح مدرن وصف خیلی از موضوعات از قبیل فلسفه، علم، فناوری، صنعت، سبک زندگی و ... است. معروف است که می‌گویند دکارت پدر فلسفه مدرن است، یعنی قبل از دکارت فلسفه، فلسفه مدرن نبود یا می گویند نیوتون در نیمه دوم قرن هفدهم پدر علم مدرن است، یعنی قبل از وی علم بود، اما علم مدرن نبود. این سوال خیلی مهم است که می‌گویند علم مدرن چیست؟ و چه فرقی با علم غیر مدرن دارد؟ علمی در دوران قرون وسطی مطرح بود که در اصطلاح غربی‌ها علم با مبنای سنت مسیحی نام داشت که با ظهور گالیله در قرن هفدهم و نیوتون در نیمه دوم قرن هفدهم علم مدرن شکل گرفت.
استاد خسروپناه با طرح این سوال که علم مدرن چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ ادامه داد: اصولا ما در تفکر اسلامی معتقد به علم، دانش، معرفت و فریضه دانستن علم هستیم و توصیه شده‌ایم که به دنبال علم برویم و فرموده‌اند که بر زن و مرد مسلمان علم فریضه هست. این علم که العلم السلطان یا فریضه است، چیست؟ آیا علم مدرن هست؟ با تعبیر فلسفه علم، چقدر با این پارادایم علم مدرن موافق هستیم؟ دانشگاه ها شکل گرفته و دروس دانشگاهی عمدتا علومی است که از غرب آمده است، اکنون فیزیک یک علم مدرن است و با فیزیکی که در طبیعات قدیم تدریس می‌شد، متفاوت است.
وی ادامه داد: در طبیعات قدیم عناصر ۴ گانه‌ای را قائل بودند که شامل خاک و آب و باد و آتش می‌شده است؛ اما در علم مدرن هم قوانین ترمودینامیک تغییر کرده و هم عناصر جدول مندلیف مرتب رو به توسعه است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: بنابراین پارادایم علمی تغییر کرده است، آیا با داشته هایی که داریم با علم در اندیشه اسلامی می توانیم علم مدرن را بپذیریم، معمولا این سوال را خیلی ها ساده جواب می دهند و می گویند هر علمی که نافع باشد، باید مورد استفاده قرار بگیرد حال علم مدرن باشد یا علم دوران سنت باشد، اگر نافع است باید بپذیریم. فیزیک و شیمی و زمین شناسی و علوم مهندسی و فناوری نافع هستند و استفاده می‌شوند که برخی از این علوم بهره نادرست می‌برند و آن را بد استفاده می‌کنند مثل چاقویی که یکی از آن استفاده درست می‌کند و دیگری استفاده غلط می‌کند.
استاد خسروپناه گفت: اسلام بر علم حکمی و مبتنی بر حکمت تأکید دارد که با علم سنت مسیح قرون وسطی متفاوت است. با علم مدرن هم متفاوت است، البته وقتی می‌گویند تقابل طبیعتا نافی وجوه اشتراک نیست.
وی با طرح این پرسش که چه نسبتی بین علم حکمی با علم مدرن وجود دارد؟ اضافه کرد: عقل قطعا ابزار علم است، البته امروزه در علم مدرن مخصوصا در مهندسی، صنعت، فناوری و ... غیر از عقل از تخیل هم بهره می‌بریم و به همین علت است که بشر صاحب علم اکتسابی زایشی است و تولید علم می‌کند، اما حیوانات این کار را نمی‌کنند، آنها علم دارند، اما علم غریزی است و ما انسان‌ها علم عقلی داریم، قطعا پشتوانه علم عقل است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: اگر بخواهم تفاوتی در ساحت عقل بین علم مدرن و علم حکمی ذکر کنم این هست؛ عقلی که در دوره مدرن و دوره فلسفه مدرن مطرح است و در علم مدرن اثرگذاشته است 2 معنایی از عقل بود؛ دکارت وقتی از عقل سخن می گوید عقل نظری ریاضی را مدنظر قرار می‌دهد و می‌گوید اگر انسان ریاضی بداند عالم را نیز می‌شناسد. وقتی نوبت به عقل استدلالی کانت رسید، عقل دیگری را به میدان نشاند به نام عقل علمی. پس از کانت فیلسوفان دیگری مانند ماکس وبر که جامعه‌شناس و فیلسوف بود، عقل معاش یا برنامه‌ریز را مورد تاکید قرار داد.
استاد خسروپناه گفت: در سیر علم مدرن که مبتنی بر فلسفه مدرن است، 3 عقل نظری و عقل عملی و عقل ابزاری مطرح است. اگر کسی بخواهد علم مدرن را بر اساس عقل مدرن تعریف کند باید بگوید علم مدرن دانش زاییده عقل نظری یا عقل عملی با عقل ابزاری است. اما آیا در حکمت عقل نظری را قبول داریم؟ اگر نهادهای اصلی قدرت ابن سینا، سهروردی تا خواجه نصیرالدین، علامه طباطبایی باشند عقل نظری و عقل عملی را قبول داشتند. ما شیعیان عقل نظری و عملی را قبول داریم. آیا در فرهنگ اسلامی واژه‌ای معادل عقلانیت برنامه‌ریز داریم یا خیر؟
وی بیان کرد: منشا حکمت را «خرد ناب» می‌دانیم که اگر جامع شود معنای لب می‌دهد. عقل جامعه و خرد ناب این است که عقل نظری، عملی و معاش را قبول داشته باشیم، اما این عقل مدرن است، در علم حکمی که مبتنی بر خردناب است، غیر از عقل نظری، عملی و معاش یک عقل چهارمی به نام عقل معاد است که اگر این ۴ عقل سمع و بصر، تخیل، تعقل و عقل ناب با هم جمع شوند عقل معاد یا لُب را شکل می‌دهند، پس فرق علم مدرن با علم حکمی در این نیست که یکی عقل را قبول داشته باشد و دیگری خیر، بلکه هر دو عقل نظری و عملی و معاش و برنامه ریزی را قبول دارند، ولی علم حکمی عقل معاش و معاد را هم قبول دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: برخی نظریه های علوم اجتماعی مانند عقلانیت ارتباطی که هابرماس مطرح می کند عقل نظری را قبول ندارد، پست مدرن ها عقل نظری و عملی را قبول ندارند و جزء علم مدرن به شمار میآیند، البته نمی‌خواهم بگویم کسی که جزء پست مدرن است علم نظری و عملی را قبول ندارد، اما هستند کسانی که در علم مدرن عقل نظری و عملی را قبول ندارند، امروزه روانشناسی و جامعه شناسی پست مدرن داریم، پس وقتی علم حکمی خواهیم داشت که عقل نظری و عملی و معاش و معاد با هم جمع شوند که حکمت را تشکیل می دهد و به علمی که از حکمت سرچشمه بگیرد علم حکمی نام دارد.
استاد خسروپناه افزود: آیا در برنامه آموزشی و درسی و شورای گسترش و تعیین رشته ها و سرفصل‌ها و تدوین کتب درسی این تمایز فلسفی اثر می گذارد یا خیر؟ استادان و نخبگان باید برای این پرسش پاسخ بیابند.
وی تاکید کرد: عالمان ما از ابن سینا تا رازی، شیخ بهایی و میرداماد و ... علم حکمی را دنبال می‌کردند، اگر بخواهیم به تمدن نوین اسلامی برسیم، محتاج علم حکمی هستیم. حال باید دنبال آن باشیم که چگونه علم حکمی را با عقل معاد پیوند دهیم، شما استادان حکمت بنیان ان‌شاءالله با کنش و خرد و فضیلت و اخلاقی که دارید می توانید این علم را به ثمر برسانید، ولی مهم است که در برنامه های درسی به آن توجه کنیم و امیدواریم خداوند عمری به ما عطا کند تا علم حکمی را در سراسر دنیا نشر دهیم.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت